Emotioneel vs rationeel beleggen
Laatste update: 27 maart 2022
Succesvol beleggen hangt af van heel wat factoren, voornamelijk geduld, koelbloedigheid en natuurlijk ook heel wat geluk.
De grootste reden waarom veel mensen falen in het halen van hun beleggingsdoelen is dat ze te emotioneel zijn.
Wat bedoel ik daar precies mee? Laten we deze kwestie eens van dichterbij bekijken.
Beleg aan lage kosten
Bezoek DEGIROWat is emotioneel beleggen?
Emotioneel beleggen is beleggen met je emoties (uit hebzucht of angst).
Klinkt voor de hand liggend, maar meer specifiek en in de praktijk komt dit neer op emotioneel reageren op wijzigingen in de markt.
Dus ofwel in paniek slaan als de markt naar beneden gaat en snel je beleggingen verkopen aan een lage prijs, uit schrik om nog meer te verliezen, of de markt omhoog zien gaan en uit hebzucht snel mee wil profiteren en veel beleggen, aan een hoge prijs.
Je reageert op de markt, en per definitie ben je hiervoor altijd te laat.
Je probeert de markt te slim af te zijn, en dat gaat op lange termijn bijna nooit goed.
1. Waarom reageren mensen emotioneel?
Emotioneel reageren op het vlak van je beleggingen is erg begrijpelijk.
Misschien herken je je wel in de volgende cyclus:
- Je belegt wat, op goede hoop dat je geld kan verdienen.
- Als je je geld (of het equivalent ervan in investeringen) sterk ziet dalen, kan je snel in paniek raken en wil je ervoor zorgen dat het niet nog erger wordt, en probeer je te redden wat er te redden valt. Je verkoopt met verlies, maar je denkt dat het beter is dan te wachten tot er nog meer verlies is.
- Maar later (dit kan dagen, weken, of zelfs jaren duren) herstelt de markt zich, zoals ze altijd doet.
- En als je dan terug belegt, is het aan een hogere prijs.
- Zodra de markt naar beneden gaat (wat ze onvermijdelijk zal doen), verkoop je weer.
- Ad nauseam.
Het probleem met een dergelijke vicieuze cyclus is dat je koopt op een moment dat de prijzen hoog staan, en verkoopt wanneer ze laag staan.
Zo maak je zeker geen winst, en je zal al geluk moeten hebben om geen groot verlies te lijden.
Volgens data van meerdere grote fondsen wordt het meest geïnvesteerd als de markt op een hoogtepunt staat, en het meest verkocht op een laagtepunt.
Dit is verlieslatend kuddegedrag, met andere woorden.
Je hoeft geen genie te zijn om te zien dat je zo niet rijk zal worden of zelfs kapitaal opbouwen.
2. Persoonlijke ervaringen
Zelf heb ik hier in het verleden ook al een grote fout in gemaakt, door cryptocurrency munten te kopen op het moment dat ze allemaal erg hoog stonden en bleven stijgen … om een maandje later naar beneden te kelderen, met ongeveer 75-90% verlies voor mij.
Ondertussen zijn 2 van de 4 nog steeds niet hersteld. De andere twee hebben een aantal jaar later hun vorige piek overtroffen, dus die hebben wel terug een positief rendement.
Maar gelukkig heb ik snel van mijn fout geleerd, en die crypto munten niet verkocht als ze laag stonden.
Je maakt immers pas verlies als je effectief je beleggingen omzet in geld, en zolang je dat niet doet, heb je alleen verlies geleden IN THEORIE.
Wat is rationeel beleggen?
Rationeel beleggen daarentegen is beleggen zonder angst of hebzucht deel te laten uitmaken van je beslissingen.
- Stijgt de markt? Yay, super! Je bent tevreden, maar je doet niets anders dan normaal, en gaat al zeker niet gek gaan en allerlei extra investeringen beginnen doen.
- Daalt de markt? Jammer, maar je blijft kalm en doet gewoon verder zoals je bezig was. En je gaat al zeker niet in paniek slaan en al je beleggingen aan dumpingprijzen verkopen.
Kalm en rationeel investeren is, naast veel geluk hebben, de beste manier waarop je rijk kan worden op de beurs.
Hoe kan je emotioneel beleggen vermijden?
Op zich is het erg simpel om emotioneel beleggen te vermijden: je legt op voorhand een investeringsplan vast en je houdt je eraan, om het even wat er gebeurt.
Als je een goede strategie hebt, en hieraan vast blijft houden, heb je veel meer kans om winst te maken op lange termijn
Investeren in de S&P500 heeft zelfs 100% kans op winst als je meer dan 20 jaar belegt, gebaseerd op cijfers van het verleden uiteraard.
Maar in de praktijk is het niet zo gemakkelijk.
Je kan de theorie achter je strategie begrijpen, weten dat je rationeel moet blijven en dat dit je beste kans is om consistent en op lange termijn profijtig te beleggen, maar eens je je beleggingen 50% of meer ziet zakken, zal je toch serieuze discipline aan de dag moeten brengen om niet in paniek te slaan.
1. Mijn persoonlijke strategie
Mijn persoonlijke strategie is simpel.
Ik investeer in een paar ETFs (trackers die de index van een bepaalde markt volgen) met DEGIRO en investeer hier elke eerste dag van de maand een bepaalde som in, ongeacht hoe de markt zich gedraagt.
Dankzij compound interest en consistent beleggen begint dit vrij goed op te brengen, en op dit moment (oktober 2021) heb ongeveer 30% winst.
Anders dan die ene keer per maand, hou ik de markten niet in de gaten.
Out of eye, out of sight, en als ik niet zie dat de markt sterk aan het dalen is, ga ik me er ook geen zorgen over maken.
Deze strategie heeft meerdere voordelen.
- Ik moet me nooit zorgen maken over hoogtes en laagtes op de markt. Ik heb in totaal redelijk wat geld geïnvesteerd, en ik kan eerlijk zeggen dat ik hier niets van stress of zorgen over heb.
- Het is gemakkelijk en kost me geen tijd. Ik spendeer elke maand niet meer dan 5 minuten aan mijn beleggingen op de beurs. Wat veel mensen tegenhoudt om te beleggen is dat ze denken dat het moeilijk en ingewikkeld is, dat er een specialist aan te pas moet komen. Dit is een van de meer hardnekkige mythes over beleggen en niets is minder waar. Zoals ik heb getoond in mijn artikel Hoe je kan beleggen via DEGIRO in 5 stappen, is dit erg simpel.
- In tijden van crisis doe ik goeie zaken. Bijvoorbeeld twee maanden geleden, toen de markt ineen stortte door het coronavirus, heb ik meer van mijn ETFs kunnen kopen met dezelfde som geld dan ik had kunnen doen indien de markt op hetzelfde niveau bleef. Ondertussen heeft de markt zich hersteld (zoals verwacht) en heb ik mooie winst gemaakt.
Contrasteer dit met hoeveel mensen er in de problemen zijn gekomen door deze crisis. Vaak was dit omdat ze slechts 1 bron van (actief) inkomen hadden.
De beste manier om financieel stabiel en veilig te zitten voor de rest van je leven is meerdere bronnen van (passief) inkomen hebben, in verschillende markten.
Dit is een pad naar financiële onafhankelijkheid, en het is ook het motto van Passief Inkomen:
Als je actief (pun intended) bent met bloggen, cryptocurrency, beleggen, vastgoed en misschien nog wat andere sectoren, heb je een ijzersterke financiële balans, ongeacht waar je woont, en er zal al veel moeten gebeuren om je in de problemen te brengen.
Emotioneel vs rationeel beleggen samenvatting
Emotioneel beleggen is je investeringen baseren op angst en hebzucht. Je probeert de markt te verslaan en laat je leiden door je emoties.
Hierdoor zal je vaak kopen aan een hoge prijs en verkopen aan een lage prijs, en geen winst maken met beleggen.
Rationeel beleggen is je investeringen baseren op een vooraf samengesteld investeringsplan, ongeacht wat de markt doet.
Dit kan je doen door je zo weinig mogelijk met je investeringen bezig te houden, te beleggen in diverse markten, en discipline aan de boeg te brengen bij het volgen van je plan en niet in paniek slaan als de markt ineen stort.
Heb je interesse om zelf te beginnen beleggen op een eenvoudige en goedkope manier? Dan kan ik je zeker DEGIRO aanraden voor ETFs en aandelen, Binance voor cryptocurrency, en eToro voor copytrading, ETFs en speculaties op goud, olie, crypto, enzovoort.